Google AI Nedir?
Kısaca ifade etmek gerekirse Google AI, Google’ın arama motoru algoritmalarını geliştirmek için kullandığı yapay zeka projesidir. Google AI’nın temelleri, 2015 yılında devreye giren RankBrain algoritması ile atıldı. Google AI’nın temel amacı, dili daha iyi anlamak ve arama motoru algoritmalarının en iyi eşleştirmelere en hızlı şekilde ulaşmasını sağlamaktır. Google AI sistemlerinin gelişimi ilerleyen yıllarda devam etti. RankBrain algoritmasından sonra Google Bert ile kapsam genişledi. Daha sonra nöral eşleştirme devreye girdi. Bu sürecin son aşaması ise Haziran ayında devreye giren MUM oldu.
Konuya başlamadan önce dip not olarak “Neden bu teknolojiler sadece Google’da sorusuna cevap vermek istiyorum. Google’ın rakipleri olan Bing, Yandex veya DuckDuckGo gibi arama motorlarında bu kadar iyi yazılım mühendisleri yok mu? Tabiki var ve belki Google mühendislerinden bile iyi çalışanları vardır. Burada asıl olay yazılım değil verilerin oluşturduğu bigdatadır. Google’ın elinde tüm bu teknolojilerinden en verimli şekilde yararlanabilmesini ve en doğru sonuçları alabilecek kadar analiz yapmasına yarayan veri bulunmaktadır. Bu veri sayesinde arama motoru pazarındaki liderliğini koruyup yerini sağlamlaştırmaktadır.
Şöyle ki Google dışındaki arama motorlarında 5-10 arama yapıldığı sürede Google’da 80-90 arama yapılıyor. Diğer arama motorları sadece kendi sitelerinde yapılan arama sorgularını analiz ederken, Google Chrome, Android telefonlar, televizyonlar, Gmail vs gibi birçok kanaldan inanılmaz büyük veriler topluyor ve yapay zeka bunları analiz ederek çok daha hızlı öğreniyor.
Bu çerçevede Google AI, arama motoru algoritmalarının sorgulama, içerik ve sıralama amaçlarına yönelik en kapsamlı çözümüdür. Nitekim Google AI arama sorgularında her zaman olmasa da çoğu zaman devrededir. Makine öğrenmesi sayesinde dili tıpkı bir insanın anlayacağı gibi anlar ve çözümler. AI bileşenleri sorgu kelimelerini anladığı gibi, sıralamasını yaptığı içeriklerin dilini de çözümler. Böylelikle yeni aramalarda en başarılı eşleştirmelere kolayca ulaşır. Üstelik kendi kendisini sürekli geliştirir.
Google AI’nın gelişiminde RankBrain ve Bert algoritmalarından sonra en önemli gelişme nöral eşleştirmeydi. Bu bileşen ilk olarak 2018 yılında devreye girdi. 2019 yılında tüm lokal arama sonuçlarını kapsayacak güce ulaştı. Hali hazırda nöral eşleştirme, Google AI bileşenlerinin en önemlilerinden biri olmayı sürdürüyor. Nöral eşleştirmede algoritmalar, sorgunun veya içeriğin tamamına bakar. Sorgu bağlamını anlayarak sorguları sayfalarla en alakalı olacak şekilde eşleştirir. Daha önce Bert algoritmasında kelimelerin sıraları ve kelime kombinasyonları bazı sorunlara yol açıyordu. Sıralamalarda uygun olmayan bazı sonuçlar üstelik üst sıralarda çıkıyordu. Oysa nöral eşleştirmede bambaşka olanaklar açığa çıktı.
Bu konuda şöyle bir örnek vermek mümkün. “Yeşilin nasıl yönetileceğine ilişkin iç görüler” şeklinde bir arama yaptığınızı farz edelim. Bu aramada Google AI devreye girer ve sorgudaki kavramların daha geniş temsillerine bakar. Örneğin yönetim, liderlik, kişilik gibi başlıklarda popüler, renk tabanına odaklı, kişilik kılavuzuna dayalı yönetim ipuçlarını deşifre eder. Bu yönüyle nöral eşleştirme, arama motoru algoritmalarına tıpkı bir insan gibi düşünme imkanı kazandırdı.
İçerikte Olmayan Anahtar Kelime Öbekleri
Google AI projesi bağlamında geliştirdiği yapay zeka bileşenleriyle Google, içerikte olmayan anahtar kelime öbekleri konusunda yeni bir dönem başlattı. Bu tür aramalarda en başarılı eşleştirmeleri yapmak için çeşitli algoritmaları devreye soktu. Örneğin, “kaldırımı olmayan bir tepeye park etme” aramasında bir sayfanın SERP’te avantaj sağlaması için içerikte bu kelime öbeğinin artık birebir eşleşmesi gerekmiyor.
Nitekim nöral eşleştirme, bu kelime öbeğinin bağlamını inceliyor. Kullanıcının arama amacına bakıyor, web sayfaları karşılaştırıyor. Böylelikle amaca en uygun ve en kaliteli içerikleri sıralıyor. İlgili sayfanın odak anahtar kelimelerinde bu öbek tanımlanmış olsun ya da olmasın, bunun önemi artık yok. Buna rağmen nöral eşleştirme en başarılı sonuçlara ulaşıyor ve SERP’lerde sıralama diğer kriterlere göre gerçekleşiyor.
Google MuM (Multitask unified Model)
Google AI’da nöral eşleştirmenin yanı sıra MUM bileşenlerinin bazı özelliklerinin de altını çizmekte yarar var. Nitekim MUM bileşenleri, özellikle Covid-19 aşılarıyla ilgili yapılan aramalarda en alakalı sonuçlara erişim sağlayarak test aşamalarından başarıyla geçti. Zaten MUM’un ortaya çıkışındaki en önemli neden, Covid-19 aşılarıyla ilgili sorgu sayfalarını iyileştirmekti. Nöral eşleştirme gibi MUM da aslında Google AI tabanlı algoritmalardan oluşuyor ve sorguları anlayıp analiz ediyor. Fakat MUM sadece dilleri ve mevcut terimleri anlamıyor. Aynı zamanda da yeni terimleri ve bu terimlerin çeşitli varyasyonlarını anlıyor. Üstelik bu varyasyonların farklı kullanım şekillerini de derinlemesine analiz edebiliyor.
Bu yönüyle MUM, Google AI’daki diğer yapay zeka bileşenlerinden farklı bir niteliğe sahip. Ancak MUM da yine tüm dillerde aktif durumda. SERP’lerdeki sıralamalara ise etkisi yok. Doğal dil sorgularında en iyi eşleştirmeleri yapmak için nöral eşleştirme ve MUM birlikte çalışıyor. Sıralamaları yapmak için ise Rankbrain ve Bert algoritmaları kullanıcının arama amacına bakıyor. Ve farklı kriterleri esas alarak web sayfaları farklı şekillerde sıralıyor.
Google MuM, doğrudan bir cevabı olmayan arama sorgularına çok daha hızlı, alternatifler ile cevap verebilmeyi sağlamaktadır.
Örneğin eskiden Türkiye’den bir kişi Google.com.tr alan adında “İtalya Yanardağ” gibi bir arama yaptığında, sadece Türkçe içeriğe sahip web siteleri karşımıza çıkarken (Genelde haber siteleri), günümüzde Google BERT ve Mum algoritmaları devreye girerek; arama sonuç sayfasında İtalya’daki yanardağları isimleri, yükseklikleri ve görselleri ile, altında bu yanardağlar ile ilgili videoları, kullanıcıların bu konudaki yaptığı farklı sorguları, İtalya yanardağ görsellerinden örnekleri, aramayı Türkçe yapmış olsak bile bu konuda en iyi bilgiyi alabileceğimizi düşündüğü İtalyanca birkaç web sitesini karşımıza çıkarmaktadır.
Web Sayfasını Google AI’ya Göre Optimize Edebilir Miyiz?
Google AI’yla ilgili olarak Google’ın yaptığı açıklamaları incelediğimizde şunu açıkça söylemek mümkün. Herhangi bir web sayfayı Google AI’ya göre optimize etmemiz imkansızdır. Aslına bakacak olursak gerçekten kaliteli ve özgün bir içeriğiniz varsa buna zaten ihtiyacınız da yoktur. İçeriğinizi arama motoru algoritmalarının kolayca bulmasını sağlayacak şekilde optimize etmeniz yeterli. Bu aşamadan sonra Google AI devreye girer ve en iyi eşleştirmeleri gerçekleştirir. Google AI’nın çalışmasına dışarıdan bizlerin müdahale şansı bulunmamakta. Hatta Google AI eğer bir içeriğin kullanıcı için yararlı olduğu sonucuna varmışsa o içerik diğer kriterleri taşımasa bile SERP’lerde üst sıralarda çıkabilir. Burada belirleyici konum sadece Google AI’ya ait. Dolayısıyla herhangi bir web sayfayı yapay zeka için optimize etmek diye bir şey söz konusu değil.
SEO açısından web sayfalarını optimize ederken bizler, Google AI tarafına odaklanmamalıyız. Bunun yerine içeriğin kalitesine ve diğer kriterleri sağlamaya odaklanmalıyız. Web sitenin önemli metrik değerlerini iyileştirmek bu bağlamda gerekli ve faydalıdır. Ayrıca siteyi spam linklerden temizlemek ve benzeri çalışmalar da SERP’lerde elbette konum avantajı sağlar, rakiplerinizin üstüne çıkmanıza yardımcı olur. Ancak şunun bilincinde olmakta fayda varki günümüzde nihai değerlendirmeyi sadece Google AI yani Google Yapay Zekası yapmaktadır.
Google Yapay Zekasının SEO’ya Etkisi
Google RankBrain, sinirsel eşleşme, BERT ve MuM çalışma mantığını ve amaçlarını özet olarak anladığımıza göre web sitemizde ve içeriklerimizde nelere dikkat etmeliyiz?
Google Yapay Zeka ve SEO İçeriklerinizi İnsanlar İçin Yazın
Google veya benim gibi SEO uzmanlarının her zaman söylediği şey; “İçeriklerinizi mutlaka insanlar için hazırlayın.”
Yukarıda da anlattığım gibi Google algoritması içerikleri (72 farklı dilde) bir insan gibi okuyor ve anlıyor. Bu sebeple içerikerinizi sadece insanlara göre ve okuduklarında içeriğinizi anlayabilecekleri şekilde yazmalısınız. Noktalama işaretleri, paragraflar, Türkçe’nin gerektirdiği dil kurallarını dikkate alarak hazırlamalısınız. İçeriğinizi uzatmak için gereksiz cümleler ve kelime tekrarlarından kaçınmalısınız.
Hedef anahtar kelimelerinizin eş anlamları varsa onları kullanmalısınız. İnanın günümüzde Google yapay zekasını kandırmaya çalışmak çok daha zordur.
WebSpamla Mücadelede Google AI
SEO alanında çalışanların dikkat etmesi gereken konular içinde webspamın ayrı bir önemi vardır. Nitekim Google, bugüne kadar yaptığı sayısız güncelleme sırasında birçok algoritmasını ve sıralama kriterlerini değiştirdi. Ancak webspamla mücadeleden hiç bir zaman taviz vermedi. Google algoritma güncellemeleri içinde webspamı ödüllendiren bir tek uygulama yoktur. Dahası, Google bu konuda aldığı önlemleri her defasında daha etkin hale getirdi ve uyguladığı ceza filtrelerini de sürekli geliştirdi. Bu sayede web sitelerini kaliteli ve faydalı içerikler üretmeleri konusunda teşvik etti.
Kullanıcıyı yoran, dikkatini dağıtan, sayfayı terk etmesine yol açan bağlantıları temizleme tavsiyelerinde bulundu. Sitelerin SERP’lerde yükselmesi için black hat SEO yöntemlerinden kaçınması gerektiğini de sıkça ifade etti. Bu yöntemlerden biri olan spam linkler, arama motoru algoritmalarının kimi zaman hatalı veya uygunsuz eşleştirmeler yapmasına yol açabiliyordu. Oysa Google AI kapsamında gerçekleşen spam link güncellemesi, bu konuda Google’ın sahip olduğu yetenekleri daha da arttırdı.
Spam linklerin yanı sıra Google’ın içerik kalite yönergelerini ihlal eden her türlü paylaşımla mücadelesi de Google AI ile daha etkin hale geldi. Webspam olarak ifade ettiğimiz bu paylaşımlar, arama motoru algoritmaları üzerinde artık hiçbir olumlu etkiye sahip değil. Dolayısıyla SEO uzmanlarının webspamdan uzak durmalarında büyük yarar var. Aksi durumda ne yazık ki Google’ın ceza filtrelerine yakalanmanız an meselesidir. Ki bu da verdiğiniz onca emeğin bir anda boşa gitmesine yol açar.
Eğer Google üzerinden para kazanıyorsanız, Google’ın hangi konularda ceza filtrelerini devreye soktuğunu bilmelisiniz. Ve bunlardan kesinlikle uzak durmalısınız. Unutmayın ki Google’ın orijinal ve kaliteli içerikleri ödüllendirmek için çok daha fazla algoritması var.
İyi bir içerik hazırladığınızda Google bunu kısa sürede anlar ve SERP’lerde üst sıralara yerleştirir. Hazırladığınız içerik üst sıralarda çıkmıyorsa bunu webspamla üste taşımaya çalışmamalısınız. Bunu yapmak yerine içeriğinizi Google’ın içerik kalite yönergelerine göre iyileştirmelisiniz. Bu sayede emekleriniz boşa gitmez ve organik trafiğiniz mutlaka artar.
İçeriğin kalitesini incelemede ve değerlendirmede Google yapay zekası önceki algoritmalardan bin kat daha güçlüdür ve kendi kendine öğrenimi sayesinde her geçen gün daha da güçlenmektedir. Google Yapay Zeka Projeleri hakkında detaylı bilgilye Google AI resmi web sitesinden ulaşabilirsiniz.
